#سیره_تربیتى_امام_رضا_علیه_السلام با توجه به سفر آن حضرت به خراسان و دورى از کانون ‏خانواده و نیز تک فرزندى چنان که برخى از بزرگان قائلند بسیار قابل ‏توجه است; چرا که تربیت فرزند یگانه آن هم از راه دور شیوه‏اى خاص مى‏ طلبد.
و نباید انتظار داشت ‏یک شبه یا چند ماهه در امر ظریف و پیچیده تربیت معجزه انجام گیرد; بلکه‏ باید از سال ها قبل از تولد زمینه تربیت صحیح را فراهم کرد و بعد از تولد، بتدریج ‏با صبر و حوصله، به انجام آن پرداخت. در سیره ائمه اطهار علیهم السلام ‏و دیدگاه هاى آنان مسائلى چون انتخاب همسر شایسته، لزوم رعایت آداب ازدواج، توجه به مواقع و شرایط انعقاد نطفه، مراقبت هاى ایام باردارى و …حکایت ازاین نکته مهم دارد.
الف)انتخاب همسر صالح و شایسته
صفوان بن ‏یحیى از امام‏رضا علیه السلام نقل کرده است که فرمود: هیچ سودى براى مرد بهتر از همسر صالح، که‏ هنگام دیدن وى شوهر خوشحال شود و در غیاب شوهر نگهدار خود و اموالش باشد، نیست.
همچنانکه زن باید صالح و شایسته باشد، مرد نیز باید شایسته باشد. بر والدین است که به کمک دخترانشان، شوهری شایسته و صالحى براى آنان ‏انتخاب کنند. حسین بن‏بشار واسطى مىیگوید: خدمت امام رضا علیه السلام نامه نوشتم که یکى ‏از بستگانم از دخترم خواستگارى کرده است، ولى مرد بد اخلاقى است. (آیا صلاح‏ است که دخترم را به ازدواج او در آورم؟)حضرت فرمود: اگر بداخلاق است، دخترت‏ را به ازدواج او در نیاور.
ب)رعایت آداب ازدواج
بعد از انتخاب همسر شایسته، در طلیعه ازدواج باید مهم ترین هدف ازدواج، که همان تربیت فرزندان صالح است، مورد توجه باشد ویاد خداوند متعال میهمان قلبهاى پاک زن و مرد بوده و آنها باید، ضمن رعایت‏سایر آداب نکاح، از خداوند فرزند سالم و صالح طلب کنند. در کتاب شریف فقه ‏الرضا، که به حضرت رضا علیه السلام منسوب است، در مورد اولین برخورد زن و مرد، خطاب‏به شوهر، چنین آمده است: هنگامى که زن به خانه تو وارد شد، پیشانى‏اش را بگیر; او را به طرف قبله‏بنشان و بگو:«خداوندا، او را به امانت گرفته‏ام و با میثاق تو بر خود حلال‏ کرده‏‌ام;پروردگارا، از او فرزند با برکت و سالم روزى‏ ام کن و شیطان را درنطفه ‏ام شریک مساز و سهمى براى او قرار مده.»
ج) مراقبت هاى ایام باردارى
بعد از انعقاد نطفه، مراقبت هاى ایام باردارى بسیار مهم و ضرورى است. توجه به‏ وضعیت روانى همسر، گستراندن بستر آرامش در منزل و خارج آن و نیز تغذیه مناسب ‏و سالم از ضرورت هاى این دوره است. علاوه بر غذاى سالم و مقوى، استفاده ازبرخى میوه‏ ها و خوراکی ها مى ‏تواند در آینده کودک و شخصیت و صفاتش مؤثر باشد، بدین جهت، معصومان علیهم السلام بهره ‏گیرى از برخى خوردنی ها در ایام باردارى ‏توصیه کرده‏‌اند. محمد بن سنان از امام رضا علیه السلام نقل کرده است که آن حضرت فرمود:«همسران باردارتان را کندر دهید; اگر حمل آنها پسر باشد، پاکیزه قلب و دانشمند و شجاع خواهد شد و اگر دختر باشد، خوش اخلاق و زیبا مى‏ شود و نزد شوهرش منزلت مى‏یابد.»
نا گفته پیداست که این نوع خوراکی ها علت تامه پدید آمدن این صفات نیست و عوامل دیگر هم مؤثر است.